Buzdolabı konuşmaya başladı!

Yağmurun kara döndüğü bir gecenin yorgunluğuyla köşemde pinekleyen ben, bu mucize ile zıpladım. Saat beşi on geçiyordu, kar yağıyordu ve evdeki buzdolabı gurultuyla haykırış, inlemeyle yakarış arası sesler çıkarmaya başlamıştı. Bu seslere konuşma denemeyeceğini ve gürültü olarak tanımlamam gerektiğini düşünenler olabilir. Katılmıyorum: kim konuşmaya düzenli cümlelerle başlar? Eminim ki bu savı ileri sürenler de bebekken benzer sesler çıkarmışlardır. (Gerekirse anne-babalara başvurulabilir.)

Buzdolabının konuşmaya başladığı günün özelliğini de söylemeliyim. O gece garanti süresi dolmuştu. Yani konuşmaya garanti süresinin dolmasından beş saat on dakika sonra başladı. Bu durumda bir garantörün kanatları altındayken sesini çıkaramadığı ve ancak tam bağımsızlığına kavuştuğu anda çenesinin açıldığını söyleyebiliriz. Buradan yola çıkarak söylediklerinin tarihi şeyler olduğunu düşündüm ve dikkatle kulak kabarttım. Ancak iki önemli sorunla karşılaştım;

1. Ben ne kadar dikkatli dinlesem de sözleri anlamıyor ve homurdanma olarak niteliyordum.
2. Buzdolabının konuştuğu lisanı bilmiyordum.

Ertesi gün yetkili servisi arayarak buzdolabıyla iletişim kurmam konusunda yardımcı olmalarını istedim. Gerçi hattın diğer ucundaki kişiyle de aynı lisanı konuşuyor gibi değildik ama zor da olsa bir ortak paydada anlaştık. Ortaya iki sorun daha çıktı;

1. Aradığım servis, “yetkili” servisti. Yani buzdolaplarının konuşmaları hakkında yapacakları bilgilendirmeler ve yorumlar hakkında birilerinden “yetki” almışlardı. Garanti süresi geçtiği için, “yetki”nin gerçek sahiplerine danışmadan bana fikir veremeyeceklerini söylediler.
2. Onlardan fikir istemediğimi, kendim fikir geliştirebildiğimi, sadece bu lisanı nasıl öğrenebileceğim konusunda bir adres istediğimi söyledim. Aklım varsa bu konuyu fazla deşmememi, eğer buzdolabına konuşma özgürlüğü tanırsam yarın öbür gün daha büyük sorunlarla da karşılaşabileceğimi söylediler. (Örnek: Buz yapma görevini yerine getirmeyeceğini söyleyen bir buzdolabı.)

Garantörlerin, iktidarlarını yitirdiklerinde, umursamaz olduklarını anladığımdan başka bir yol denemeye karar verdim. Herhangi bir kurumdan yetki almamış, bağımsız uzmanlarla konuşacaktım. “Her tür beyaz eşya” konusunda uzman olduğunu vurgulayan bir ustayı aradım. İki yeni madde daha oluştu;

1. Bağımsız uzman, telefonda yardımcı olamayacaktı. Yardım istiyorsam “danışmanlık ücreti” diye başlayan bir dizi ücreti ödenmesi gerektiğini bilmeliydim. Ortada yardım bekleyen sayısız kurum vardı.
2. Bu ücretleri peşinen ya da sahip olduğum diğer varlıklarla (bu bana doğrudan bir hakaret miydi yoksa gönderme mi yapılıyordu, anlamamıştım) ödemeyi kabul edersem, bu uzman, yapacağı yardımların ilerleyişini belirleyecek bir yol haritası çizebilirdi. Ancak bu yol haritasına harfiyen uyulması gerekiyordu.

Böylesine şiddetli baskıların benim de dilimi değiştirebileceğini hissettiğimden konuşmayı kısa kesmeye çalıştım. Sesimdeki değişimi anlayan uzman, buzdolabının dışarıdan destek görmese böyle isyankâr olmayacağını, susup soğutmaya devam edeceğini söylemeye başlayınca sinirlendim, hattı kestim. Başlarım böyle işe…

Son çare olarak yurt dışındaki üretici firmayı aradım. Dillerimiz farklıydı. Karşıdakilerin küstah tavırlarına aldırmadan, kendi dilimde konuşmak istedim; olmadı. Bu garip telefon konuşması iki yeni maddeyle sonuçlandı;

1. Buzdolabının istediklerini söylemesine engel olmamalıydım. (Zaten bu niyette olmadığımı anlamak istemiyorlardı.)
2. Buzdolabını anlamak için mekanik-elektronik kursuna gitmeliydim. (Sorunun mekanik-elektronik değil gerçek-doğal olduğunu anlamak istemiyorlardı.)

O anda önemli bir gerçeği hatırladım. Bu eve buzdolabından hemen bir gün sonra çamaşır makinesi gelmişti. Yani… Yani onun garanti süresi de bu gece dolacaktı. Yani… Yani bu gece de o konuşmaya başlayabilirdi.

…ve öyle de oldu. Hem çamaşır makinesi sadece konuşmuyor, yürüyordu da. Kısa sürede evde büyük bir hareket başladı. En sonunda sağdan soldan aldığım bilgilerin bana hiçbir şey kazandırmayacağını düşündüğümden bütün o maddeleri küçük hafızamdan sildim ve karşılarına geçip bildiğim tek dilde ne yapabileceğimizi sordum. Tek amacım bütün bu gürültünün, bir ses-birliğine dönüşmesiydi.

İşte gürültünün gereksizliği ve enerjileri nasıl yok ettiği gerçeğiyle ancak o anda yüzleşebildim. Aynı evde yaşayan hiçbir şeyin birbirinden farklı olmadığı ve hepsinin yaşamak denen ortak bir enerji kaynağından beslendiğini söyleyerek ortamı yumuşatmaya çalıştım. Bunca yıldır hatlarımdan geçen bütün barışçı-barıştırıcı söyleyişleri hatırlamaya çalıştım. Bir telefonun bu sözleri sizlere saçma gelebilir… ya da şiirsel bulabilirsiniz… ya da gerçeklikle örtüşmeyen bir benzetmenin tuzağına düştüğümü… ya da… Böyle düşünenlere söyleyebileceğim tek şey….

Bir dakika… bir şeyler oluyor… birileri bütün aletlerin fişlerini çıkarıyor… buzdolabı sustu… müzik seti şarkı söylemez oldu… televizyon ekranı karardı… sıra… sıra hangisinde? kimde? bende mi?

…hatlarım… kablolarım… ya arayan olursa? ya ben aramak istersem?

…sessizlik!

…sessizlik!