Özellikle Neruda ve Borges üstüne yaptığı çalışmalarla tanınan, 1926 doğumlu şair Alastair Reid‘den McSweeney’s Quarterly Concern No:5’te yayımlanan “Kısa Bir Borges Hikayesi”. Böyle bir duygu geçirir Borges okuruna… Okuduğun metnin önce bir parçası, giderek yazarı olmak istersin. Reid de böylesi bir duygu deneyiminden yola çıkıyor aslında. Bu küçük denemeyi, Semih Aközlü’nün çevirisiyle paylaşıyorum.
Alastair Reid
1960’lı yıllarda Buenos Aireslilerin gözünde Borges çok iyi tanınan, yerlere göklere sığdırılamayan bir sima haline gelmişti. Daha o sıralarda görme yetisini tümüyle yitirmesine rağmen gezip dolaşmaya pek düşkündü. Çoğu kez bir arkadaşının refakatinde bastonuna sıkı sıkı tutunur, bir âmânın pür dikkat tavrıyla seğirtirdi. Ulusun gözbebeği haline gelmişti, garsonlar taksi şoförleri bile onu tanır, hürmette kusur etmezlerdi. Calle Mexico üzerindeki Ulusal Kütüphanenin müdüriyetiyle memur üstat mesai bitiminde makamından çıkar, evine ulaşmak için şoförlerinin kendisini gayet iyi tanıdığı taksi durağına gitmek için her gün işlek bir caddeden karşı kaldırıma geçmek zorunda kalırdı. Yanında ona eşlik edecek biri yoksa, ki çoğu zaman da olmazdı, bastonunu tıpırdata tıpırdata yaya geçidine kadar yürür, kendisini karşıya geçirmesi için önüne ilk çıkan yayanın dirseğine yapışırdı. İşte bir gün yine aynı şekilde caddedeki yaya geçidine gitmiş. Yanındaki sessiz refakatçiyle birlikte kazasız belasız taksi durağına varmışlar. Borges daha ağzını açıp bir şey demeye fırsat bulamadan kim olduğu bilinmeyen bu zât, “Teşekkür ederim, çok teşekkür ederim, her kimseniz tanrı sizden razı olsun. Buenos Aires’te hâlâ hayırsever insanların bulunduğunu bilmek beni öylesine mutlu etti ki,” diyerek kendisine şükranlarını bildirmiş.
Çok hoş gerçekten. Bu metnin çevirisinin nerede yayınlandığını da yazabilir misiniz?
Tamam, anlaşıldı, yanıt yazmadığınıza göre çeviri sadece burada yayınlandı ama insan işte, bu çok tatlı geldi, bunlardan daha var mı bir yerlerde diye sorası geliyor. Hani olur ya belki bu derginin tümü çevrilmiş bir de üstüne yayınlanmıştır ya da ne bileyim bir üniversitede bazı bölümleri çevriliyordur. Neyse.
merhaba, hemen cevap vereyim. çeviri burada yayımlandı ve zaten semih aközlü tarafından bir dergiden yapılmıştı. derginin hangi sayısı olduğunu belirttim, belki ulaşmak mümkün olabilir. ama çevirisinin yapıldığını ya da yapılacağını hiç sanmıyorum açıkçası. cevabın gecikmesi için özür dilerim.
Sessizliği cevap olarak almıştım ben zaten :-)İnternette araştırdım dergiyi, Amazon'dan alınabiliyor, hatta ikinci elleri çok da uygun fiyatlı, fakat edebiyatla ilgili yabancı dilde okumak bana pek zevk vermiyor, bu yüzden sormuştum. Aslında ne güzel olur, şöyle bir grup ilgili insan bir araya gelip dünyadaki belirli dergilerden düzenli olarak çeviriler yapsa ve bir dergi çıkarsa. Olamaz mı? Bence nefis olur.