Per Petterson: Reddediyorum

Bu dile yakın bir dil bilmiyorum. Bu dilin konuşulduğu coğrafyalara ait bir deneyimim yok. O kültürün deyimlerini, benzetmelerini, göndermelerini, şakalarını bilmiyorum.

Ama Per Petterson‘un kitaplarını okurken kendimi yabancı hissetmiyorum. At Çalmaya Gidiyoruz ve Lanet Olsun Zaman Nehrine gibi iki muhteşem kitabıyla, merakla beklediğim yazarların arasına giren Petterson şimdi de Reddediyorum diyor.

Burada romanın içeriğinden söz etmeyeceğim. Sadece şunu söylemekle yetineyim; Petterson, sanat-zaman ilişkisi konusunda bizi bir kere daha düşünmeye yönlendiriyor kitabıyla. Edebiyatın, zamanı elinde tutup istediği gibi uzatıp-kısaltma yeteneğini, tartışmasız en iyi kullanan yazarlardan biri Norveçli kalem. Dostluk denen belirsiz alanın her köşesine gitmeye cesaret eden romanında, özellikle teknik becerisi ile bir kere daha şapka çıkartıyor. Üstelik bu beceriyi, dil oyunlarıyla süslemeye gerek duymadan, olabildiğince sade anlatarak.

İşte asıl sözünü etmek istediğim nokta bu. Bu sadelik. Ve bu sadeliğin bana kendi dilimde çok rahat akıyor olması. Çeviri kitaplarda benim için temel mesele dilin akıp gidiyor olması, düşüncelerimin tökezlemesine izin vermemesi ve zihnimin koridorlarında toz toprak oluşturmaması. Banu Gürsaler Syvertsen‘in çevirileri tam da bu özelliklere sahip. Akıp gidiyor, tökezletmiyor, kir bırakmıyor. Elbette Metis Yayınları etiketiyle bir kitap alıyorsak zaten güvenli alandayız demektir ama bir de kişisel başarılar var. Banu Gürsaler Syvertsen özel bir alkışı hakediyor açıkçası. Bunda belki Petterson’un sade ve gereksiz süslemelerden uzakta durmayı özellikle seçen üslubunun büyük etkisi de var. Sonuçta rahatlıkla söylemeliyim ki yazar-çevirmen buluşması okurun lehine sonuçlanıyor.

Per Petterson ilgiyle takip ettiğim bir yazar. Reddediyorum kaç basıldı ve kaç okura ulaşacak bilmiyorum ama çokça okunmasını, konuşulmasını dilerim. Metis Yayınları’na ve Banu Gürsaler Syvertsen’e özel teşekkürlerimle…