Bir Kadının Zihninde İki Ayrı Yazar

Roberto Bolano çok sevdiğim bir yazar. Son beş yılda kitiphanemdeki yerini almış olan yazarı sevmemde, kitaplarını Türkçeye çeviren Zeynep Heyzen Ateş’in de katkısı var elbette. Tılsım raflardaki yerini alır almaz edindim ve büyük bir iştahla okumaya başladım. Z.H.Ateş bu kez çeviride bir adım öteye gidip bir de ‘kılavuz’ hazırlamıştı biz okurlara. 1968 Olimpiyatları öncesindeki günlere gittiğimiz roman, yıkıcı bir tarihi gerçeklikten, benzersiz bir anlatı kurmayı başarıyor. Alcira Soust Scaffo’nun gerçek hikayesine, Bolano’nun kurmaca karakteri Auxilio’nun zihniniden ulaşıyoruz. Her adımında tedirgin eden ve faşist baskının zihindeki depremini her satırda yeniden hissettiren bir anlatı kurmayı başarıyor Bolano. Edebiyatın gücünün dilden geldiğini bir an olsun unutmadan, okura alan bırakmayı tercih eden bir kurguyla ve gerçekliği sorgulatan bir cesaretle ilerliyor. Kaçırırlmaması gereken bir kitap.

Tılsım’dan kısa süre sonra, pek sevdiğim yayınevlerinden Kolektif Kitap etiketi ve müthiş edebiyat bilgisini satırlarına aksettiren Berrak Göçer’in çevirisiyle bir kitap okumaya başladım. 1968 doğumlu Amerikalı yazar Lydia Millet imzalı Benim Mutlu Hayatım. Arka kapaktaki bir cümleye bakalım; Akıl hastalarının kaldığı metruk bir hastanede kilitli bir odada terk edilen isimsiz bir kadının öyküsü. İster istemez bu bilginin ışığında aklıma Bolano’nun kitabı geldi. Auxilio’nun Fen Edebiyat Fakültesi tuvaletine saklanarak zihninde geçirdiği günler ile isimsiz kadının zihninde geçen günler arasında bir koşutluk aradım heyecanla. Yoktu.

Yine de bu iki kitabın adını, kulvarları ve kalibreleri farklı olsa da birlikte anmak istedim. Bir kadının o baskı ve sıkışmışlık anındaki zihnine, farklı coğrafya ve cinsiyetlerden iki ayrı yazarın nasıl baktığını görmek için güzel bir deneyimdi bu. Edebiyatın bu heyecan verici buluşmalarını seviyorum. Üstelik bu heyecan verici birlikte okuma deneyimi bana daha önce tanımadığım bir yazarı da getirmiş oldu; Lydia Millet’in bu kitabını da okuma listenize alın derim.